Diana Ozon | 22 Februari 2007Precies 160
In NRC Next van 19 februari staat mijn sms-gedicht Geen scherm houdt mij. Historica Sofie Cerutti, uitvinder van Precies 160 nodigt mij en andere dichters uit een gedicht te schrijven met precies 160 tekens inclusief spaties. De gedichten staan op de website Precies160 en verschijnen in NRC Next. Ze worden eveneens op een videoscherm aan het Amsterdamse Rembrandtplein vertoond. Ook komt er een onderwijsproject om jongeren sms-poëzie te laten schrijven. Voor dat doel vroeg Sofie Cerutti mij per e-mail naar mijn bevindingen.
Hoe beviel u de 160?
Ik vond het meteen leuk om een sms-gedicht te gaan maken anders had ik het niet gedaan. Bij het sturen van niet zakelijke sms'jes aan bvb vrienden en familie probeer ik zoveel mogelijk de ruimte te benutten. Ik wil optimaal gebruik maken van zo'n sms'je. Soms leidt
dat tot wat gepuzzel en het maken van afwegingen zoals dat ook op de achterzijde van een ansichtkaart nodig is. Net als e-mail, brieven en ansichtkaarten bewaar ik ook die sms'jes. Soms als ik alleen op weg ben naar of van een optreden lees ik ze opnieuw. Dat inspireerde mij ook voor het onderwerp van mijn gedicht.
Vindt u het een bruikbare dichtvorm?
Jazeker. Een gedicht kan niet compact genoeg zijn. In mijn 160 zou ik voor een andere vorm van publicatie zelfs de laatste zin nog hebben geschrapt. Die vat samen wat er al gezegd is in het voorafgaande gedicht. Ik had er ook niets anders aan toe te voegen. Wat
dat betreft is Precies 160 wel dwingend. Het kon nog korter.
Zou u de 160 vaker gebruiken?
Het medium sms inspireerde mij er nog een paar te schrijven. In de digitale oertijd, eind jaren 80 en begin jaren 90, gebruikte ik
computercommunicatie als uitdaging om gedichten voor en over te maken. Gedichten voor mobieltjes zijn voor mij een logisch vervolg.
Sms't u vaak? Hoevaak?
Ik sms paar keer per maand. In de zomer sms ik vaker omdat het soms handig is een snel berichtje te zenden zonder internet te kunnen
gebruiken. Met familie en vrienden sms'en we ook vakantieverhalen. Het sms'je vervangt dan e-mail en brieven.
Schrijft u zelf (of houdt u van) poëzie volgens vaste vormen?
Vaste vorm is sinds het vrije vers als dichtvorm niet meer noodzakelijk maar ik houd erg van ritme, melodie en cadans. Zodra een
dichter een vorm heeft gevonden wordt het voor diegene steeds gemakkelijker deze vast te houden in volgende gedichten. Ook voor
mezelf. Iedere dichter volgt haar of zijn eigen ontwikkeling en zo krijgen zelfs vrije verzen vaste vorm.
Of heeft u een hekel aan regeltjes bij het schrijven?
Sommige regels kunnen een uitdaging zijn. Vandaar mijn deelname aan Precies 160. Als ik ergens het nut of de lol niet van inzie, doe ik
het niet.
Hoe lang was u bezig met uw 160?
Ik lag in bed, was bijna in slaap gevallen en zag het gedicht ineens helemaal voor mij. Alsof het gedrukt stond. Het was half twee 's
nachts. Ik deed het bedlampje aan en schreef een schets op in het ideeënboekje dat altijd naast mijn hoofdeinde ligt. De rest hoopte ik door die notitie de volgende dag wel onthouden te hebben. Daarna deed ik het licht uit maar ik bleef eraan denken. Weer deed ik het licht aan en werkte het verder uit. Ik probeerde opnieuw te gaan slapen maar dacht er alweer aan. Toen heb ik het meteen afgemaakt door ook de letters en spaties te tellen. Om twee uur viel ik voldaan in slaap. De volgende dag bleek ik mij verrekend te hebben. Na het schrappen van 3 tekens ruimte paste het alsnog precies binnen de 160 tekens inclusief spaties. Vervolgens heb ik er nog een paar keer naar gekeken voor ik het verzond.
Wat is belangrijk / waar moet je op letten bij het schrijven van een 160?
Schrijft alleen wat je werkelijk te melden hebt. Net als in een gewoon sms'je.
Vindt u de 160 typisch iets voor jongeren?
Bij jongeren vervult het mobieltje een veel grotere rol dan bij oudere mensen. Jongeren eigenen zich nieuwe media veel eerder toe en
weten ook snel andere toepassingen te verzinnen. Toch lijkt het mij het gepuzzel met tekst juist ook een uitdaging voor ouderen.
Vindt u dat de 160 'echte poëzie' oplevert?
Precies 160 kan, net als de versvorm haiku, echte poëzie opleveren.
Serieuze poëzie wordt soms ook gebruikt als grap, spelletje, puzzel, of commerciële stunt van een bedrijf. En gedichten maken als spelletje of grap is ook in het poëzieonderwijs een gangbare werkvorm. Of het nou elfjes zijn of 160's: elke aandacht voor poëzie is mooi
meegenomen.
In samenwerking met nrcnext.nl
Meer over Sofie Cerutti bij boeken.vpro.nl
Meer poëzie van Ozon voor digitale media zie Compoezie
Voor verdere publicaties zie Verspreid Werk
