Redactie | 11 November 2005Het Boek Diana
door Henkes & BindervoetOftewel uitstapjes in de Griekse mythologie voor hen die er niet zoveel van weten en toch willen meepraten van toeters en bellen en van bellen en blazen
Oftewel de vier seizoenen van de dag, voor hangplekkunstenaars verklaard
Oftewel een vloeibare impressie van een reis door bronwater, in vier episodes door twee spuitgasten die er geweest zijn.
1. Stads nat uur
Diana groet 's ochtends de dingen
Hai gras
Hai bomen
Hai koe
Hai strand
Hai zee
Haai baai
Haai noen
Haai tie
Hai Foe Jong
Hoi mensen
Hoi polloi
Hoi pipeloi
Zo begint het. Maar met dagzeggen is het als met dichten en met namen geven: als je eenmaal begonnen bent hou je niet op. Want alles wil gegroet worden. En met de juiste naam. Want alles wil ook wat terugzeggen, met de stomme monden, blinde ogen, dove oren, gevoelloze sprieten en verstopte neuzen zo kenmerkend voor de wereld der fenomenen, de objectieve wereld buiten jezelf, de dingen van de dag en de dingen op hun plaats, al of niet gevallen - want alles bevindt zich in een permanente toestand van vallen. De natuur houdt ervan zich te verbergen, maar geeft ons tegelijkertijd voortdurend tekens, zoals we weten van de Amerikaanse profbokser en scheepsmagneet Frank "Aristoteles" Bruno.
Dus we bloemlezen met ingehouden adem verder, hoe Diana in haar pyama van luipaardvel en knoopjes van rozebottels op haar pantoffels van berkenbast (je bent een godin of je bent het niet) de dingen 's ochtends groet, en hoe de dingen teruggroeten
Dag tuin
Dag kastanjes in de tuin
Dag jouw schoenen die je hebt achtergelaten en die ik nu draag
Dag pui in de rui
Dag schaduw
Dag uithardende hondestront
Dag rattengras en eendjesmeeuwen
Dag bloesemflyers, dag varkensaaiers, dag haatzaaiers, dag centengraaiers
Dag stom konijn dat je twee tuinen verderop nog kan horen knabbelen aan een tak
Dat het gaat van krak krak krak
En smak smak smak
Dag karren vol huisraad
Dag boer en tuinder
Dag swartveer, meesterimitator
Dag zwartwitveer, meesterdief
Dag spar met je sprakeloze spreekstem
Dag prunus, roos en den
Il faut - maintenant et tout de suite- cultiver mon jardin
Immers: le vrai surréaliste mène un trottoir au jardin!
En de dingen zeggen terug:
- Dag punkprinses
- Dag welluidende ladypoet
- Dag hoogstpersoonlijke en zoals het hoort obsessionele Amsterdamse godin van de ondergrondse
Daarmee besluit de ochtend, en ook de eerste sectie van de bundel. We zien het voor ons. de compositie van plaats en tijd. Want de tuin in de ochtend is niet dezelfde tuin als de tuin in de avond. Men kan geen twee keer in dezelfde uithardende hondestront stappen, zei een wijsgeer ooit, vanuit zijn beerput. We zien een tuin en die tuin is in het duister gehuld. Dus voor hetzelfde geld is er nog geen tuin en bevind je je midden in een zingende walvis. We leven voor het begin der tijden, dat wil zeggen, kort na het einde der tijden, de situatie die er bestaat op elk willekeurig, ja ondeelbaar moment voordat je een boek begint te lezen. Buiten gaat de zon op terwijl binnen in het tuinhuisje in de boekenkast andere uitgaves staan te prijken van de literair-culinaire uitgeverij Passage: Bokkenvla, Couscous en Appelmoes, de Buik van Elvis, Strandvondst, Klotengedichten en Kom, vul de glazen.
We gaan over naar de tweede sectie en maken een sprong in de lucht en springen een gat in de volgende ozonlaag, als die glazen worden gevuld met rinkelend krinkelend koelklaterend, likkebaardendlekkerlessendkloekklinkelndfrisdrinkendstemmensmerendrazendflitsendsenlvibrerend koelkoelkoelsissend .... bronwater!
2. Wat ter wereld
Diana looft 's middags de dingen en spreekt met de moleculen, die met haar in discussie gaan, want ze zijn niet van gisteren. Het zijn moleculen met een eigen willetje, een geheel eigen drang tot zo-zijn in het daar-zijn van het hier-en-nu-zijn. Moleculen op toernee door een hysterische universum. Zij spreken altijd met consumptie en niet alleen als ze voordragen uit eigen werk of net gegeten hebben.
O klauterend water uit mijn mooie kanalisatie
O bloem en hoop en klank der natie
O water dat bronwaterend watert over het water
Mooie magische moleculen - klater zonder spatie!
- Jottem! Nu gaat het ergens over!
- Eindelijk gaat het over ons, ondergewaardeerde watermoleculen.
- Ga door!
- We want more!
O dichttong landslib spoelkluit en twijgvang
O dichttong die met je landslib en je spoelkluit de twijgvang vormt van ons eiland
O kustrust
Ooo maffe eb, maffe ebvloed, industriële wonderen der natuur
- Hé, gaat dat nog wel over ons?
- Gaat het nog wel ergens over?
- Ja, gaat het nog wel ergens over?
- We missen de moleculen! Je zat net lekker op dreef
O moleculen, gemaakt van tule, het Ultima Thule
Van elke ridicule formule de ruimtecapsule
O micro-organismen, met het blote oog niet waar te nemen
Net als alle andere ismen met het blote oog niet waar te nemen
Want wie heeft er ooit anarchismen gezien
Of socialismen of liberalismen, of ander soorten botulismen
- Wij niet!
- Maakt het wat uit?
- Waar blijven die moleculen!
- Ja, jullie bestaan uit ons, hoor! Een beetje bescheidenheid is gepast.
O witbladzijden, gul als de bakstenenfabrieken gestrooid
O vis, o visland ab ovo ontwrongen aan dit water
Als een dweil in een postzegelalbum of drinkyoghurtpak
Van Davo, Domo of Dovo
O droogwier, o rookwiet, o stofwaterzuiger, o bronwaterbellen
O moleculen, helder en klaar, stenen des levens zegt u het maar
- O zon
O maan
O Diaan!
O woorden los op het mos in het bos
O brood!
O diafaan!
Hier eindigt de tweede sectie van Bronwater - op een hoopvol akkoord, dat direct de voedselrijke aardbodem zal worden ngeslagen om te ontkiemen tot nog iets veel mooiers. Want waar tranen vallen, zal liefde groeien.
3. Mens en leven
Diana vreest 's avonds de dingen die komen gaan of kwamen gingen in de vallende deemstering.
Ach herfst noch zomer
Ach alp noch droom
Ach sneeuw noch graf
Ach melk noch room
Ach sneeuw noch schreeuw
Gedichten vallen als sneeuw uit de hemel
Ik wil niet meer verder leven
Ik wil terug leven
Ach as en regen
Ach vaart van leven
Ach niets en niets en niets en iets
Ach ausewitze wozewitze walhalla kristalnacht kristalnacht walla shaowallah shoarma show witz witz witz witz
Oze fiets fiets fiets fiets
(Aldus de profeten Mini en Maxi)
Want het leven gaat verder
Behalve voor degenen voor wie het is gestopt
Ach tv
Ach vrouw
Ach wraak
Ach zomaar
Ach stof en tijd, ach tijd van stof, rotstof, rottijd
Ach model in de spiegel
Acht sluiterdijk, sloterklik, sloterplas
Ach stoomboot naar de overkant, pantserkruiser naar de onderkant
Ach bedrijfskavels en sloperijen van de geest
Opgezette hoogheden, die hun lid boven het maaiveld dorsten uit te steken
Ach hollen
Ach ik zeg maar altijd 't is net werken
Precies
Ach wijn, ach bier
Ach zoenen
Ach kennis der natuur
In dit stadse natte uur
Hiermee eindigt de derde en tevens eennalaatste sectie van Bronwater - de mens in al zijn kleinheid en nietigheid en tegelijkertijd (juist daarom) in zijn glorie. Teruggeworpen op de essentie die voorafgaat aan de existentie. Maar dan, in de diepste nacht is het eerste licht nabij. Een afscheid dat een nieuwe cyclus aankondigt van groei, bloei, snoei en doei. Het tabé aan de dingen. Want zonder afscheid geen nieuwe begroeting. Daarom snel over naar die diepste nacht, het slotdeel, we mogen wel zeggen de wereldwijde apotheose van Bronwater, bij ons getiteld:
4. Wereld kwijt
Vaarwel, het is me zat
Houdoe ga toch slapen
Adieu zinkende teddybeer, drinkende haringman, klinkende koffiekan, uitgeschonken in
De oren van de premier en opgedronken met het smoren van ons wel en wee
De mazzel, kwetsbare jongeren en niet-bestaande illegalen
De groeten, nieuwe boeken zonder sproeten of kwetsuren
De ballen, afgehakte kloten en hou ze warm,
Arminianen en bobbittianen aller landen
Tabé dan, moderne kunst of wat daarvoor door moet gaan
Ik zie je, megabytes en kilotons en geliefde telejunks voor jullie blauwe beeldscherm wachtend totdat verlichting jullie deelachtig wordt door uit te gaan
Gegroet groene stroomleverancier met je eindeloze keuzemogelijkheden en zelf invulbare en aanvulbare servicepakketten
Die die de verlichting komt uitdoen
Au revoir, turbomode, graffiti, ma-amiga en modemfaxmachine
Hasta la pasta, telecommunicatiesatellieten die hun baantjes geostationair rond de aarde draaien
Tot ziens, cyberdichteres met tropenkoorts op je keukentrap van vergelijking
Het beste, het beterste, het goedste, het is tijd voor de aftiteling:
"Ik ken het kerkhof waarop oud Europa rust
wil voor mijn plaats aldaar voorlopig nog bedanken
hallucinerend zoekend naar mijn levenslust"
Robbert Jan Henkes en Erik Bindervoet HPVK 2005
Zie ook:
Bundel Bronwater gepresenteerd
20 Maart - HPVK
simonvinkenoog.nl over Ozon
Wat was BBS Letterboard?
En ook:
Noot RJ Henkes en E Bindervoet leverden als vaste medewerkers deze bundelbespreking in bij de Groene Amsterdammer. Het artikel werd door Sander Pleij geweigerd met de opmerking: 'Waneer gaan jullie nou eens normaal doen?' Hierop dienden Henkes en Bindervoet hun ontslag in.
